Τα γράδα ρακής και τσίπουρου και η αντιστοιχία τους σε οινόπνευμα

Γράδα και αλκοόλ – Πόσο οινόπνευμα πρέπει να έχει η ευχάριστης γεύσης τσικουδιά ή τσίπουρο;

Οι περισσότεροι, ακόμα και πολλοί παραγωγοί ρακής και τσίπουρου συγχέουν τα (κακώς, κάκιστα ισχύοντα ακόμα στην Ελλάδα, ενώ έχουν καταργηθεί διεθνώς) γράδα τσικουδιάς και τσίπουρου με τους οινοπνευματικούς βαθμούς  ή αγνοούν ότι βγάζοντας π.χ. ως συνήθως (κακώς) 18 γράδα την ρακή, την βγάζουν με 46% οινόπνευμα (!!!) ενώ το ουίσκι και η βότκα  που μάλιστα πίνονται αραιωμένα με πολλά παγάκια και αναψυκτικά ή χυμούς φρούτων, έχουν γύρω στους 43.

Η ευχάριστης γεύσης τσικουδιά δεν πρέπει να ξεπερνά τους 37-39 το πολύ  βαθμούς οινοπνεύματος, δηλαδή 16-16,5 γράδα (βλ πίνακα παρακάτω). Δυστυχώς, ελάχιστοι

την βγάζουν τόσο!

Οι πλείστοι  γύρω στα 18 ή και 19 (!!!) δηλαδή 45,5 ως 49% οινόπνευμα!!! 

Και, ακόμα χειρότερο, για να βγάλουν περισσότερη ποσότητα με απαράδεχτα υψηλούς βαθμούς, δεν αφαιρούν την πρωτοράκη (που είναι το αρχικό 1% περίπου της από χωρίς τσάμπουρα τσίκουδα σταφυλιών ρακής) και η οποία δεν είναι αιθυλική αλκοόλη (οινόπνευμα) αλλά μεθυλική αλκοόλη (ξυλόπνευμα ή ξυλόλη) που έχει πολύ επικίνδυνες επιδράσεις στο νευρικό σύστημα και στους ιστούς…

Τα γράδα είναι ένα μέτρο πολύ παλιότερων εποχών, μέτρο πυκνότητας, κοινό όλων των αποσταγμάτων (δηλ. και των ουίσκι, βότκας, τζιν, τεκίλα κ.λπ) που υπολογίζεται σε θερμοκρασία 15 ή 20 βαθμών Κελσίου. 

Η κλίμακα εκτείνεται εντελώς αυθαίρετα όχι από το 0, αλλά  από 10 γράδα-βαθμούς Cartier (οι 10 είναι καθαρό νερό) έως 44 ή 45 βαθμούς Cartier (έτσι 44-45 γράδα  είναι η 100% καθαρή αλκοόλη).

Ο βαθμός Cartier (τα "γράδα") πήρε το όνομά του από τον εφευρέτη της, τον Jean-Francois Cartier.

 Η μέτρηση αυτή καθιερώθηκε το 1771. 

Γι’ αυτό και αντικαταστάθηκε το 1824 από την κλίμακα Gay-Lussac (% by vol.) και στη συνέχεια καταργήθηκε εδώ και χρόνια στη διεθνή αγορά, πλην ...Ελλάδας!

Οι  πίνακες, σε ότι αφορά τη μέτρηση του ποσοστού της περιεχόμενης αλκοόλης κατ’ όγκο, αναφέρονται στη χρήση των παλαιών αλκοολομέτρων (γαλλικές διατάξεις του 1884) βαθμονομημένων για να χρησιμοποιούνται στους 15° C ή καινούργιων αλκοολομέτρων (από το 1997 και μετά) για χρήση στους 20° C.

Η σχέση μεταξύ γράδων και κατ’ όγκο οινοπνευματικών βαθμών δεν είναι σταθερή και δίνεται μόνο από πίνακες.

Τα γράδα σήμερα χρησιμοποιούνται μόνο από ελάχιστους στον κόσμο (μόνο από κάποιους Ελβετούς) και ΔΥΣΤΥΧΩΣ και από τους ‘Έλληνες. 

Οι ειδικοί λένε εδώ και δεκαετίες ότι  να καταργηθούν γιατί δεν μπορούν να διορθωθούν με βάση τη θερμοκρασία, είναι ασαφή και δεν παρέχουν εποπτικότητα αφού η κλιμάκωσή τους δεν είναι γραμμική (διπλάσιοι οινοπνευματικοί βαθμοί [% by vol.] δεν έχουν διπλάσια γράδα) και τέλος απαγορεύεται από τις νομοθεσίες των κρατών να χρησιμοποιούνται για τον καθορισμό του αλκοολικού τίτλου κατά τις εμπορικές συναλλαγές.

Πίνακας αντιστοιχίας γράδων σε βαθμούς οινοπνεύματος:

Γράδα            %vol.

44γράδα 100 % οινόπνευμα

25            67,0 %

20            52,6 %

19            49,0 %

18            45,5 %

17            41,5 %

16,7γράδα  40,0 %

16            37,0 %

15            32,0 %

14            25,0 %

12            11,0 %

10γράδα    0,0 % οινόπνευμα

Πηγή Δημοσίευμα του Κώστα Σ. Ντουντουλάκη στον τοπικό τύπο της  29 Νοεμβρίου 2017