Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο

Τάσος Λειβαδίτης. Η ποιητική ψυχή της Ελλάδας με ρίζες από την Κοντοβάζαινα

Τάσος Λειβαδίτης
30 Οκτωβρίου του 1988 απεβίωσε ο Τάσος (Αναστάσιος - Παντελεήμων) Λειβαδίτης (20 Απριλίου 1922 -30 Οκτωβρίου 1988) ο οποίος ήταν εις εκ των σημαντικότερων σύγχρονων Ελλήνων ποιητών. Γεννήθηκε και πέθανε στην Αθήνα, έχοντας καταγωγή από την Κοντοβάζαινα Γορτυνίας.

Με έντονη πολιτική δραστηριότητα στο χώρο της Αριστεράς, στην πρώτη φάση της καριέρας του, η ποίησή του επαναστατική... Με τα έργα του σηματοδοτεί την πρώτη μεταπολεμική γενιά των Ελλήνων ποιητών. «Πάνω στα ματωμένα πουκάμισα των σκοτωμένων / Εμείς καθόμασταν τα βράδια Και ζωγραφίζαμε σκηνές απ' την αυριανή ευτυχία του κόσμου / Έτσι γεννήθηκαν οι σημαίες μας» (Τ. Λειβαδίτης Σημαίες)

Γόνος του Λύσανδρου Λειβαδίτη και της Βασιλικής Kοντοπούλου, ο Τάσος Λειβαδίτης γεννήθηκε (20 Απριλίου 1922) και μεγάλωσε στην Αθήνα. Το 1940 εγγράφεται στη Νομική Σχολή του Πανεπιστήμιου της Αθήνας, όμως την εγκαταλείπει γρήγορα και
αφοσιώνεται στην Αντίσταση. Κατά τη διάρκεια της κατοχής οργανώνεται στην Ενιαία Πανελλαδική Οργάνωση Νέων, τη γνωστή σε όλους μας EΠON. Στην καρδιά της Κατοχής, το 1943, χάνει τον πατέρα του, ενώ 8 χρόνια αργότερα, το 1951, χάνει και τη μητέρα του ευρισκόμενος ο ίδιος εξόριστος στη Μακρόνησο.

 
 
Ο Λειβαδίτης υπήρξε εξόριστος από το 1947 στο Μούδρο, στη Μακρόνησο και μετά στον Αϊ Στράτη κι από' κει στις φυλακές Χατζηκώστα στην Αθήνα, απ' όπου αφέθηκε ελεύθερος το 1951, λόγω της έντονης πολιτικής δραστηριότητα που ανέπτυξε στο χώρο της Αριστεράς. Κατά τη διάρκεια της εξορίας του έγραψε το «Φυσάει στα σταυροδρόμια του κόσμου», το οποίο θεωρήθηκε «κήρυγμα ανατρεπτικό» και κατασχέθηκε. Τελικά, το δικαστήριο τον απάλλαξε λόγω αμφιβολιών (1955), ενώ το εν λόγω έργο του τιμήθηκε με το Πρώτο Βραβείο στο Παγκόσμιο Φεστιβάλ Νεολαίας της Βαρσοβίας.

Η πρώτη του ποιητική συλλογή ήταν η «Μάχη στην άκρη της νύχτας», που εκδόθηκε το 1952, ενώ η πρώτη του γνωριμία με το κοινό έγινε το 1946 μέσα από τις σελίδες του περιοδικού «Ελεύθερα Γράμματα» στο οποίο έγραφαν και πολλοί αριστεροί διανοούμενοι της εποχής. Μετά από αρκετά βιβλία που σηματοδότησαν την πρώτη φάση της καριέρας του -«την επαναστατική» σύμφωνα με τους ειδικούς- το 1972, εκδίδει το βιβλίο «Nυχτερινός επισκέπτης», που θεωρείται έναρξη της β' φάσης του έργου του την αποκαλούμενη, «συμβολική αλληγορική».

Η τρίτη φάση της καριέρας του χαρακτηρίστηκε «υπαρξιακή» από τους κριτικούς και ξεκινά από το τέλος της β΄φάσης το 1983, μέχρι και την έκδοση του «Χειρόγραφα του Φθινοπώρου», που εκδόθηκαν το 1990, μετά δηλαδή από το θάνατό του.

Στίχοι του Τάσου Λειβαδίτη μελοποιήθηκαν από το Μίκη Θεοδωράκη και δημιουργήθηκαν αξέχαστα τραγούδια, όπως το «Βρέχει στη φτωχογειτονιά», το «Σαββατόβραδο» αλλά και το «Δραπετσώνα», που στιγμάτισαν εκτός από τις επερχόμενες γενιές, κυρίως αυτή της δεκαετίας του 60.

Ο μεγάλος αυτός ποιητής έφυγε από τη ζωή στις 30 Οκτωβρίου του 1988, σε ηλικία 66 χρονών στο Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο ύστερα από δυο αλλεπάλληλες εγχειρήσεις για ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής, που δυστυχώς όμως δεν απέτρεψαν το μοιραίο.

Έργα του που μελοποιήθηκαν και τραγουδιούνται ακόμη και σήμερα, πάρα πολλά. Ενδεικτικά και μερικά εξ αυτών τα κάτωθι :




Κορυφαίο ποίημά του που αδυνατεί ο να το διαβάσει άνθρωπος χωρίς να δακρύσει το :

Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος


Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος
δεν θα πάψεις ούτε στιγμή ν΄αγωνίζεσαι για την ειρήνη και
για το δίκαιο.
Θα βγεις στους δρόμους, θα φωνάξεις, τα χείλια σου θα
ματώσουν απ΄τις φωνές
το πρόσωπό σου θα ματώσει από τις σφαίρες – μα ούτε βήμα πίσω.
Κάθε κραυγή σου μια πετριά στα τζάμια των πολεμοκάπηλων
Κάθε χειρονομία σου σα να γκρεμίζει την αδικία.
Και πρόσεξε: μη ξεχαστείς ούτε στιγμή.
Έτσι λίγο να θυμηθείς τα παιδικά σου χρόνια
αφήνεις χιλιάδες παιδιά να κομματιάζονται την ώρα που παίζουν ανύποπτα στις
πολιτείες
μια στιγμή αν κοιτάξεις το ηλιοβασίλεμα
αύριο οι άνθρωποι θα χάνουνται στη νύχτα του πολέμου
έτσι και σταματήσεις μια στιγμή να ονειρευτείς
εκατομμύρια ανθρώπινα όνειρα θα γίνουν στάχτη κάτω από τις οβίδες.
Δεν έχεις καιρό
δεν έχεις καιρό για τον εαυτό σου
αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος.

Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος
μπορεί να χρειαστεί ν΄αφήσεις τη μάνα σου, την αγαπημένη
ή το παιδί σου.
Δε θα διστάσεις.
Θ΄απαρνηθείς τη λάμπα σου και το ψωμί σου
Θ΄απαρνηθείς τη βραδινή ξεκούραση στο σπιτικό κατώφλι
για τον τραχύ δρόμο που πάει στο αύριο.
Μπροστά σε τίποτα δε θα δειλιάσεις κι ούτε θα φοβηθείς.
Το ξέρω, είναι όμορφο ν΄ακούς μια φυσαρμόνικα το βράδυ,
να κοιτάς έν΄ άστρο, να ονειρεύεσαι
είναι όμορφο σκυμμένος πάνω απ΄το κόκκινο στόμα της αγάπης σου
Να την ακούς να σου λέει τα όνειρα της για το μέλλον.
Μα εσύ πρέπει να τ΄αποχαιρετήσεις όλ΄αυτά και να ξεκινήσεις
γιατί εσύ είσαι υπεύθυνος για όλες τις φυσαρμόνικες του κόσμου,
για όλα τ΄άστρα, για όλες τις λάμπες και
για όλα τα όνειρα
αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος.

Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος
μπορεί να χρειαστεί να σε κλείσουν φυλακή για είκοσι ή
και περισσότερα χρόνια
μα εσύ και μες στη φυλακή θα θυμάσαι πάντοτε την άνοιξη,
τη μάνα σου και τον κόσμο.
Εσύ και μες απ΄ το τετραγωνικό μέτρο του κελιού σου
θα συνεχίσεις τον δρόμο σου πάνω στη γη .
Κι΄ όταν μες στην απέραντη σιωπή, τη νύχτα
θα χτυπάς τον τοίχο του κελιού σου με το δάχτυλο
απ΄τ΄άλλο μέρος του τοίχου θα σου απαντάει η Ισπανία.
Εσύ, κι ας βλέπεις να περνάν τα χρόνια σου και ν΄ ασπρίζουν
τα μαλλιά σου
δε θα γερνάς.
Εσύ και μες στη φυλακή κάθε πρωί θα ξημερώνεσαι πιο νέος
Αφού όλο και νέοι αγώνες θ΄ αρχίζουνε στον κόσμο
αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος

Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος
θα πρέπει να μπορείς να πεθάνεις ένα οποιοδήποτε πρωινό.
Αποβραδίς στην απομόνωση θα γράψεις ένα μεγάλο τρυφερό
γράμμα στη μάνα σου
Θα γράψεις στον τοίχο την ημερομηνία, τ΄αρχικά του ονόματος σου και μια λέξη :
Ειρήνη
σα να γραφες όλη την ιστορία της ζωής σου.
Να μπορείς να πεθάνεις ένα οποιοδήποτε πρωινό
να μπορείς να σταθείς μπροστά στα έξη ντουφέκια
σα να στεκόσουνα μπροστά σ΄ ολάκαιρο το μέλλον.
Να μπορείς, απάνω απ΄την ομοβροντία που σε σκοτώνει
εσύ ν΄ακούς τα εκατομμύρια των απλών ανθρώπων που
τραγουδώντας πολεμάνε για την ειρήνη.
Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος.



Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Τα γράδα ρακής και τσίπουρου και η αντιστοιχία τους σε οινόπνευμα

Γράδα και αλκοόλ – Πόσο οινόπνευμα πρέπει να έχει η ευχάριστης γεύσης τσικουδιά ή τσίπουρο; Οι περισσότεροι, ακόμα και πολλοί παραγωγοί ρακής και τσίπουρου συγχέουν τα (κακώς, κάκιστα ισχύοντα ακόμα στην Ελλάδα, ενώ έχουν καταργηθεί διεθνώς) γράδα τσικουδιάς και τσίπουρου με τους οινοπνευματικούς βαθμούς  ή αγνοούν ότι βγάζοντας π.χ. ως συνήθως (κακώς) 18 γράδα την ρακή, την βγάζουν με 46% οινόπνευμα (!!!) ενώ το ουίσκι και η βότκα  που μάλιστα πίνονται αραιωμένα με πολλά παγάκια και αναψυκτικά ή χυμούς φρούτων, έχουν γύρω στους 43. Η ευχάριστης γεύσης τσικουδιά δεν πρέπει να ξεπερνά τους 37-39 το πολύ  βαθμούς οινοπνεύματος, δηλαδή 16-16,5 γράδα (βλ πίνακα παρακάτω). Δυστυχώς, ελάχιστοι

Φτιάχνω αγνό σαπούνι εύκολα και γρήγορα

Αφιερωμένο το κατωτέρω στην μνήμη του αγαπημένου μας και καλού Ανθρώπου, Δημήτρη (Μίμη) Κανελλάκη που απεβίωσε την Πέμπτη 28-5-2015 στην Τρίπολη όπου και ετάφη την μεθεπομένη. Και το αφιερώνω στον Μίμη μιας και λάτρευε το χωριό, την γη, την καλλιέργεια της και το δούλεμα της φύσης και των προϊόντων της με τα χεράκια του. Πράξεις που έκανε κάθε χρόνο τέτοιες μέρες, εδώ και χρόνια, εξαιρουμένου του φετινού που "έφυγε". Καλό ταξίδι Μίμη. Γιώργος Θ. Κανελλάκης Φτιάχνω αγνό σαπούνι εύκολα και γρήγορα Πηγαίνοντας στα χωριά όλο και κάποιο τενεκέ με περσινό ή και παλαιότερο λάδι θα βρούμε.  Όσο παλαιότερο το λάδι, τόσο το καλύτερο, αν θέλουμε να κάνουμε σαπούνι που θα είναι εξαιρετικό, υγιεινό, υποαλεργικό, αγνό και κυρίως 100% οικολογικό, μέσα σε 1/2 ώρα. Οδηγίες :  ζυγίζουμε το λάδι που έχουμε σε ζυγαριά ακριβείας. Σημειωτέον πως, το μπουκάλι με το 1 λίτρο λάδι δεν ζυγίζει 1 κιλό λάδι, μιας και είναι πολύ ελαφρύτερο ! για κάθε κιλό λάδι χρειαζόμαστε  300 γραμμάρια

Κάνω προζύμι, κάνω ψωμί, κρατάω προζύμι !!!

Στα κατωτέρω 5 θέματα - τίτλους, θα θυμίσουμε απλές και ξεχασμένες δυστυχώς διεργασίες για την δημιουργία μυρωδάτου ψωμιού. Διεργασίες όπου, το κόστος της ετοιματζίδικης μαγιάς, περιττεύει και το αποτέλεσμα του ψωμιού μας ανταμείβει υπέρμετρα.  Σημειωτέον, μπορούμε να κάνουμε προζύμι με σκέτο αλεύρι και νερό ή με νερό που έχει μείνει μέσα του έχει μείνει μια μέρα ένα κλαδάκι βασιλικού και σπόρων μήλου ή με μέλι μέσα στο νερό κλπ. Οι τρόποι αποτελούν καθαρά επιλογή δική μας.  Τονίζουμε δε ότι λέει και ο κορυφαίος νεαρός αρχιμάγειρας Άκης Πετρετζίκης για το "γνωστό θέμα" : "Όσο για τον αγιασμό δεν είναι απαραίτητος φυσικά. Απλό νερό κάνει. Στην Ελληνική παράδοση όμως αναφέρουν τον αγιασμό οπότε το βάζω και εγώ σαν τιμή για τα παλιά χρόνια..." Καλή επιτυχία. kontovazaina.blogspot.com   1. Πώς "πιάνουμε" το προζύμι Το καλοκαίρι είναι η πιο εύκολη εποχή για να "πιάσουμε" προζύμι λόγω της αυξημένης θερμοκρασίας περιβάλλοντος, η